Türk Dünyasının öncü liderlerinden, Gardaş Ülke Azerbeycan’ın ikinci cumhurbaşkanı. Türk dünyasının ve Azerbaycan halkının unutulmaz lideri olarak saygı ve değer görmeye devam ediyor. Mücadelesi, Türk dünyasına olan inancı, siyasi yaşamı ve bıraktığı eserleri ile Ebulfez Elçibey 20. yüzyılın en büyük devlet adamlarından ve ideologlarından..
Azerbaycan’ın demokratik yolla seçilen ilk cumhurbaşkanı. Elçibey, ömrü boyunca Türkiye ve Azerbaycan halklarının ve Türk coğrafyasının birliği yolunda mücadele eden abide bir şahsiyetti.
Hiç unutmam bu yönüyle de, üniversite yıllarımızda devamlı bahsi geçen ve saygınlık kazanan bir liderdi. 1993 yılında, TC. İnkılap Tarihi sınavında hocamız Ebulfez Elçibey’i ve onun liderlik özelliğini sormuştu, diğer sorular da vardı lakin ana soru buydu. Bizde kanaatimizi yazmıştık ve o kanaat bize tam puanı yani 100’ü getirmişti. İşin bu yönü bir yana, Elçibey Türkiye sevdası ile bilinen, son derece mütevazi bir cumhurbaşkanlığı geçiren liderdi. Hayatını özet geçecek olursak; Elçibey 1938 yılında Nahçıvan'ın Keleki kasabasında dünyaya geldi. Asıl adı, Ebulfez Kadir Güloğlu Aliyev'dir. Yüksek tahsilini Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesi Arap Dili ve Edebiyatı bölümünde tamamladı.
1970'li yıllarda, eski SSCB topraklarına dahil olan Azerbaycan'ın bağımsızlığı için mücadele etmeye başladı. 1976 yılında Sovyetler'e karşı propaganda yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. 1978'de şartlı olarak serbest bırakıldı.
1988-1989 yılları arasında Azerbaycan halkına bağımsızlık mücadelesi yolunda öncülük ederek, halkından büyük destek gördü. Aktif siyasi hayatına 1989 yılında, Azerbaycan Halk Cephesi'nin başına geçerek başladı.
Azerbaycan, SSCB'nin 1990'da dağılmasının ardından 18 Ekim 1991 yılında bağımsızlığını resmen ilan etti. Ayaz Muttalibov'un kısa süren cumhurbaşkanlığının ardından, Ebulfez Elçibey 7 Haziran 1992'de bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ikinci cumhurbaşkanı oldu.
Daha önce "Milli Kahramanlık Ödülü"nü verdiği Suret Hüseyinov'un Haziran 1993'de ayaklanmasından sonra, cumhurbaşkanlığı görevini terkederek doğum yeri olan Keleki'ye döndü.
31 Ekim 1997'de Keleki'den Bakü'ye döndü ve Azerbaycan Halk Cephesi’nin başında aktif siyasi hayatına devam etti. Elçibey, 1998 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine, "demokratik ve adil olmadığı" gerekçesiyle boykot ederek katılmadı.
Azerbaycan'da 5 Kasım'da yapılan 2. dönem parlamento seçimlerine katılma kararı alan Elçibey, bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti'nin parlamentosuna girebilmek için ilk defa milletvekilliğine adaylığını koydu.
Hayatı boyunca, Türk dünyasının birleşmesi ve kardeşliği için mücadele etti. Bu yönde "Bütün Azerbaycan Yolunda" isimli bir kitabı da var.
Elçibey’in şu hatırası, Türkiye sevdasını ve bu sevda uğruna nelere katlandığını da yakinen gösteriyor.
Üniversitede bir gün Rektör,
Ebulfez Elçibey'i odasına çağırır ve aralarında şu konuşma geçer:
-Ebulfez seni çok sevdiğimi biliyorsun.
-Biliyorum.
-Seni takip ediyorlar, biliyor musun?
-Biliyorum.
-Seni cezaevine atacaklar...
Ebulfez.
-Biliyorum.
-Gel, şu işlerden vazgeç.
Türkiye'yi kötüleyen bir yazı yaz, sonra hangi makama istersen, seni o makama atayacaklar...
-Ben Türkiye'yi kötülemem...
-Makaleyi biz yazalım, sen altına imzanı at... Cezaevinden kurtul, hem de yüksek maaşlı bir makama gel...
Fena mı olur?
-Ben Türkiye'yi kötüleyeceğime, cezaevinde taş taşırım...
Sonuç:
Elçibey tutuklandı ve sürgüne gönderilip taş taşıdı ama yolundan dönmedi, kimseye eğilmedi.
Tarihe namuslu ve şerefli bir Cumhurbaşkanı olarak geçti...
O idealleri ve ülküsü uğruna, parayı ve makamı reddeden adam.
Gardaş Ülke Azerbeycan’ın Cumhurbaşkanı olduğunda dahi kirada oturuyor, ayakkabı isteyen kızına maaşımı çekince alırım kızım diyordu...
İki çocuk babası olan bu büyük lider, 22 Ağustos 2000 tarihinde 62 yaşında hayata gözlerini yummuştu.
Ruhun şad mekanın cennet olsun Büyük Lider...
Lokman ÖZKUL
Eğitimci-Yazar
lokmanozkul@gmail.com