Özellikle, temizlik ve hijyene dikkat edin önerisi, toplumumuzda doğal olarak kayda değer bir karşılık buluyor. Hamdolsun, bu konuda dinimizden, kültürümüzden ve alışkanlıklarımızdan gelen hassasiyetle iyi durumdayız.
Temizliğin ilk şartı, en önemli noktası da el temizliği, ellerin belli aralıklarla sabunla yıkanması, kolonya ve dezenfektanlarla ellerin korunması…
Bu, Covid-19 denilen virüse karşı korunmanın en önemli ve ciddi noktası, elbette ki ellerimizi belli aralıklarla temiz tutmak, hijyenine dikkat etmek zorundayız.
Burada önemli bir noktaya dikkat çekmek istiyorum, küçük gibi görünen ama büyük bir sonuca yol açabilecek bir ayrıntı…
Ellerimizi özellikle sabunla yıkarken yapılan su israfı…
Yaklaşık 30 saniye süren, sabun kullanılan bir el yıkama olayında, musluğun yarı açık bırakılmasında dahi harcanan su miktarını biliyor musunuz?..
2 Litre olarak çeşitli kaynaklardan okumuştum, bu sabah evde denedim. 2 adet küçük su kabını hazırlayıp ellerimi 25-30 saniye sabunla yıkadım, musluğu yarım şekilde açık bıraktım. Harcanan su miktarı, resimlerle de göreceğiniz üzere 2 Litre…
Bir çoğumuz, özellikle çocuklarımız, bizim tembihlerimizle ellerini sabunla yıkıyor ve musluğu büyük oranda açık bırakıyoruz. Ve maalesef her defasında 2 Litre su harcanıyor. Bunun da büyük kısmı maalesef “boşa akan su…”
(RESİM 1: Elimizi sabunla yıkarken musluk orta derecede açık)
(RESİM 2: 1 Litrelik birinci kap doldu, şimdi 2 kap boşa akan suda doluyor)
(RESİM 3: 25-30 saniye süren yıkama boyunca musluktan akan suyun miktarı yaklaşık 2 Litre. Bu miktarın büyük kısmı, yaklaşık 4'te 3'ü, elimizi sabunla yıkarken açık kalan musluktan akan su...)
Çok küçük ve ayrıntı bir mesele değil mi?..
Ama, öyle mi?..
4 kişilik bir aile, her ferdi günde 5 defa elini sabunla yıkasa (daha fazla yıkandığını düşünüyorum) günde 20 defa ediyor. Her defasında 2 Litre su. Bir günde, sadece el yıkamada harcanan miktar 40 Litre. Bunun, daha da fazla olduğunu düşünür isek 50 Litre eder. Bir ayda harcanan su 1500 Litre, yani 1.5 ton su ediyor…
4 kişilik bir ailenin aylık el yıkamada kullandığı su miktaır 1.5 ton...
Tabi ki, el temizliğine, el hijyenine dikkat edeceğiz. Ellerimizi bu ortamda daha çok, daha sık yıkayacağız. Ama israf etmeden… Bunu da önce kendimiz uygulayacağız, sonra çocuklarımıza, ailemize öğretmek durumundayız.
Elimize yıkarken, basit bir tedbirle, açık olan musluğu kapattığımız ve daha da kıstığımız zaman su sarfiyatı bir ayda 1.5 tondan 500 Litreye düşecektir.
Anadolu’da, hatta Afyonkarahisar’da bile içme suyu sağlanan barajların durumu ortada. Düzağaç Akdeğirmen Barajının eski tadı yok. İstanbul ve Ankara’ya su sağlayan barajların eski dolulukları yok.
Tarım ve Orman Bakanlığının yaptığı bir araştırmaya göre, Türkiye'nin su kaynaklarını daha verimli kullanılmadığı takdirde, 2030'dan itibaren su sıkıntısı çeken bir ülke durumuna düşeceği belirtiliyor.
“Petrole değil suyunuza sahip çıkın” derler. Lütfen, küçük gibi görülen ama geleceğimiz için önem arz eden büyük detaylara dikkat edelim.
El yıkarken su israfına dikkat ettiğimiz gibi abdest alırken de, duş alırken de su israfı konusunda hassas olalım.
Bakınız, Alemlerin efendisi, güzel peygamberimizin bu konudaki hassasiyeti ve tavrı nasıl:
Örnek 1…
İbn Amr bin el-Âs'dan (ra): "Peygamber, abdest almakta olan Sa'd (ra)'ın yanına uğradı ve ona : "Nedir bu israf?" dedi. "Abdestte israf olur muymuş" diye soran sahabeye Hz. Peygamber, "Evet, sen akar suyun kenarında bulunsan bile'" buyurmuştur."
Örnek 2…
(İbn Mâce, 425) Enes (ra): "Allah Rasûlü bir sâ' (3,3 litre) ile beş müd (4,15 litre) arasındaki su miktarı ile yıkanırdı; bir müd (0,83 litre) ile de abdest alırdı" demiştir. (Buhârî, Vudû' 47,I,58)
Diğer rivayetlerde beş mekkûk (su tası) ile yıkandığı, bir mekkûk ile de abdest aldığı (Buhârî, Müslim, Nesâî ve Tirmizî); bir başka hadiste ise abdestte iki rıtıl (0,83 litre) suyun yeterli olduğu (Tirmizî, 609) aktarılmıştır.
1 Litre bile olmayan bir suyla abdestini alan bir peygamberin 2 Litre su ile elini yıkayan bir ümmeti olmayalım…
Allah rızası için, geleceğimiz için…
Sözlerimizi yine sözlerin en güzeli ile bitirelim…
Ebu ed-Derdâ (ra) anlatıyor:
Hz. Peygamber'in rastladığı bir nehir yakınında, kap ile getirilen sudan abdest aldıktan sonra artan suyu, "Gidin, bunu nehre boşaltın. Ola ki ileride bir canlının kursağına gıda olur" buyurmuştur.
Allah'a emanet olunuz, kalın sağlıcakla…
İDRİS ÖZEK
idrisozek@gmail.com