Türkiye, tarihinin en büyük kuraklıklarından birini yaşıyor. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Bilim Başkanı Dr. Erol Kesici'nin yaptığı açıklamaya göre, ülke genelindeki 240 gölden 186'sı tamamen kurudu. Kalan göller de ciddi su sıkıntısı yaşıyor.
Afyonkarahisar’da İncesu, Karamık, Eber gölleri kuruyor, Başmakçı'da bulunan Acıgöl yüzde 85 kurudu...
Dr. Kesici, "Hakikaten göl, diye bir şey kalmadı memlekette." diyerek durumu özetliyor. NASA verilerine göre ise Anadolu, yakın gelecekte daha da yoğun bir kuraklık riskiyle karşı karşıya.
Kuraklığın Etkileri
Dr. Kesici, Türkiye’deki göllerin neredeyse tamamının şiddetli bir "hasta" durumunda olduğunu belirtiyor. Su seviyeleri, yüzey alanları ve kirlilik oranları alarm verici boyutlara ulaşmış durumda. Özellikle son 60 yılda, insan etkisiyle oluşan kuraklıklar, doğal gölleri tehdit ediyor. "Göl olma özelliğini tamamen kaybeden alanlarımız var," diyen Kesici, sadece birkaç gölün tuzlu su ve bölgesel konumları sayesinde hayatta kalma mücadelesi verdiğini ekliyor.
Biyoçeşitlilik Tehdidi
Kuraklık ve kirliliğin biyoçeşitliliği ciddi şekilde etkilediğini ifade eden Kesici, "Göllerdeki su azalması, dip çamurları ve kimyasal atıkların artışına yol açıyor. Bu, balık popülasyonunun azalması ve bitki örtüsünün aşırı çoğalmasına neden oluyor," diye belirtiyor. Ayrıca, istilacı türlerin göl havzasına göç etmesi ve sulak alanlarda artan buharlaşma, kuruma sürecini hızlandırıyor.
Tarımsal Ürün Verimliliği
Dr. Kesici, hidrolojik kuraklığın iklimsel kuraklığa yol açtığını vurguluyor. Bu durum tarımsal ve sosyal kuraklığın artmasına neden oluyor. Su ve gıda erişiminin zorlaşması, çeşitli hastalıkların yayılmasına ve tarımsal ürünlerde verimliliğin düşmesine yol açıyor. Kesici, "Suyun yerine hiçbir şey konulamaz," diyerek suyun hayati önemini vurguluyor.
Çözüm Önerileri
Kuraklığın etkilerini azaltmak için çeşitli önlemler alınması gerektiğine dikkat çeken Kesici, tarımsal sulamada kullanılan suyun yüzde 60 oranında azaltılmasını ve vahşi tarımsal sulamanın sona erdirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Ayrıca göllerin dip çamurlarının temizlenmesi, ağır metallerden arındırılması ve yer altı sularının korunması gerektiğini belirtiyor.
Hangi Göller Kurudu?
Kuruyan göllere örnek olarak, Çanakkale'deki Demirci, Tuz, Hoyrat gölleri; Edirne'deki Harmanlı, Teke gölleri; Kırıkkale'deki Sülüklü ve Pedina gölleri gibi birçok örnek veriliyor. Türkiye genelinde pek çok göl, ciddi şekilde su kaybı yaşıyor ve bu durum ekosistemler üzerinde derin etkilere neden oluyor.
Sonuç olarak, Türkiye’nin su kaynakları üzerindeki baskının arttığı bu dönemde, acil eylem planlarının hayata geçirilmesi ve toplumda bilinç oluşturulması büyük önem taşıyor.
İşte Anadolu'da kuruyan göllerin tam listesi:
Çanakkale
- Demirci Gölü
- Tuz Gölü
- Hoyrat Gölü
Edirne
- Harmanlı Gölü
- Teke Gölü
- Karagöl
- Sığırcık Gölü
- Pamuklu Gölü
Kırıkkale
- Sülüklü Gölü
- Pedina Gölü
- Tülüce Gölü
Bilecik
- Çerkeşli Gölü
Sakarya
- Sapanca Gölü
- Taşkısığı Gölü
- Teke Gölü
- Küçük Akgöl
- Büyük Akgöl
- Kocagöl
Ankara
- Bala Gölü
- Tol Gölü
- Haymana Gölü
- Çöl Gölü
- Samsam Gölü
- Sazlıgöl
Amasya
- Borabay Gölü
Tokat
- Kaz Gölü
İzmir
- Sazlıgöl
- Karagöl
- İkizgöl
- Oğlananası Gölü
- Gölcük Gölü
- Gebekirse Gölü
- Akgöl
Manisa
- Gölmarmara Gölü
Denizli
- Buldan Yayla Gölü
- Çaltı Gölü
- Çardak Gölü
- Karagöz Gölü
Afyon
- İncesu Gölü
- Karamık Gölü
- Eber Gölü
Başmakçı
- Acıgöl (yüzde 85 kurumuş)
Konya
- Akgöl
- Akşehir Gölü
- Dipsiz Gölü
- Meke Gölü
- Ilgın Gölü
- Hotamış Gölü
- Gavur Gölü
- Karın Gölü
- Sülüklü Gölü
- Suğla Gölü
- Kurugöl
- Çavuşcu Gölü
- Köpek Gölü
- Bolluk Gölü
- Karakışla Gölü
- Tersakan Gölü
- Düden Gölü
Aksaray
- Kaputaş Gölü
- Akgöl
- Bezirci Gölü
Kırşehir
- Seyfe Gölü
Kayseri
- Sultan Sazlığı (yüzde 80 kurumuş)
- Bünyan Gölü
- Engin Gölü
- Palas Gölü
Antalya
- Elmalı Sülüklü Gölü
- Eğirigöl
- Akgöl
- Müren Gölü
- Küçükgöl
- Girdev Gölü
- Gölcük Gölü
- İmecik Gölü
- Keklikcek Gölü
- Genceli Gölü
- Manay Gölü
- Sarıgöl
Burdur
- Yazır Gölü
- Karaevli Gölü
- Yarışlı Gölü
- Çorak Gölü
Isparta
- Kocagöl
Niğde
- Ulukışla Gölü
- Karagöl
- Çini Gölü
Mersin
- Silifke Akgöl
- Karadeniz Gölü
Adana
- Seyhan Baraj Gölü
- Akyatan Gölü
- Karataş Tuzla
Hatay
- Amik Gölü
- Balıklıgöl
Bu liste, Anadolu'daki göllerdeki ciddi kuruma sorununu gözler önüne seriyor ve ekosistem üzerindeki olumsuz etkileri ortaya koyuyor.