İş yaşamımızı dolayısıyla da özel yaşamımızı çok etkileyen narsist kişileri ve özelliklerini tanımak için öncelikle narsizm nedir? konusunu psikiyatri ve psikoloji biliminin ışığında bir inceleyelim.
Narsisizm, bir kişinin etrafındakilerin ihtiyaçlarını görmezden gelmesine neden olacak derecede aşırı bir kişisel katılımdır. Gerçek narsistler sıklıkla başkalarını veya duygularını göz ardı eder. Narsisizm bir spektrum olduğu için her narsistin Narsisistik Kişilik Bozukluğu (NPD) yoktur.
Narsisizmin bir özellik olduğuna dikkat etmek önemlidir, ancak aynı zamanda daha büyük bir kişilik bozukluğunun bir parçası da olabilir. Narsisizm bir spektrum olduğu için her narsistin Narsisistik Kişilik Bozukluğu (NPD) yoktur.
Spektrumun en üst ucundaki insanlar, NPD olarak sınıflandırılanlardır, ancak hala narsisistik özelliklere sahip diğerleri, narsisistik spektrumun alt ucuna düşebilir. Narsistler ayrıca davranışlarının diğer insanlar üzerindeki etkisini de anlamıyorlar.
Narsisizm, bir kişinin etrafındakilerin ihtiyaçlarını görmezden gelmesine neden olacak derecede aşırı bir kişisel katılımdır. Herkes ara sıra narsistik davranış gösterebilirken, gerçek narsistler sıklıkla başkalarını veya duygularını göz ardı eder. Ayrıca davranışlarının diğer insanlar üzerindeki etkisini de anlamıyorlar.
Narsisizm belirtileri gösteren insanlar genellikle çok çekici ve karizmatik olabilirler. Özellikle ilişkilerde genellikle hemen olumsuz davranışlar göstermezler. Narsisizm gösteren insanlar genellikle kendilerini egolarını besleyen insanlarla çevrelemekten hoşlanırlar. Bu ilişkiler yüzeysel de olsa kendileri hakkındaki fikirlerini pekiştirmek için ilişkiler kurarlar.
Narsisistik davranışın altına düşebileceği iki farklı narsisizm türü vardır. İki türün ortak özellikleri olabilir ancak farklı çocukluk deneyimlerinden gelebilir. Bu iki tip aynı zamanda insanların ilişkilerde nasıl davranacaklarını da belirler.
Öz çekim takıntılı, ünlülerin yönlendirdiği kültürümüzde narsisizm kelimesi, genellikle aşırı derecede kendini beğenmiş veya kendini beğenmiş görünen birini tanımlamak için çok fazla ortalıkta dolanır. Ancak psikolojik terimlerle, narsisizm kendini sevmek anlamına gelmez - en azından gerçek bir tür değil. Narsistik kişilik bozukluğu (NPD) olan kişilerin idealize edilmiş, görkemli bir imaja aşık olduklarını söylemek daha doğrudur. Ve bu şişirilmiş benlik imajına tam olarak âşıklar çünkü bu, derin güvensizlik duygularından kaçınmalarına izin veriyor. Ancak onların büyüklük yanılsamasını desteklemek çok çaba gerektirir ve işte bu noktada işlevsiz tutum ve davranışlar devreye girer.
Narsistik kişilik bozukluğu, ben-merkezci, kibirli düşünce ve davranış örüntüsünü, empati eksikliğini ve diğer insanları düşünmeyi ve aşırı hayranlık duymayı içerir. Diğerleri genellikle NPD'li insanları ukala, manipülatif, bencil, patronluk taslayan ve talepkar olarak tanımlar. Bu düşünce ve davranış biçimi, narsistin yaşamının her alanında ortaya çıkar: işten arkadaşlıklara, aileden aşk ilişkilerine kadar.
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, onlara sorun yaratsa bile davranışlarını değiştirmeye karşı son derece dirençlidir. Onların eğilimi suçu başkalarına atmak. Dahası, son derece hassastırlar ve kişisel saldırı olarak gördükleri en ufak eleştirilere, anlaşmazlıklara veya algılanan küçümsemelere bile kötü tepki verirler. Narsistin hayatındaki insanlar için, soğukluk ve öfkeden kaçınmak için taleplerini yerine getirmek genellikle daha kolaydır. Ancak narsistik kişilik bozukluğu hakkında daha fazla bilgi sahibi olarak, hayatınızdaki narsistleri tespit edebilir, kendinizi onların güç oyunlarından koruyabilir ve daha sağlıklı sınırlar oluşturabilirsiniz.
Narsisizm belirtileri gösteren insanlar genellikle çok çekici ve karizmatik olabilirler. Özellikle ilişkilerde genellikle hemen olumsuz davranışlar göstermezler. Narsisizm gösteren insanlar genellikle kendilerini egolarını besleyen insanlarla çevrelemekten hoşlanırlar. Bu ilişkiler yüzeysel de olsa kendileri hakkındaki fikirlerini pekiştirmek için ilişkiler kurarlar.
Narsistik kişilik bozukluğunun belirti ve semptomları ve semptomların şiddeti farklılık gösterir:
- Abartılı bir öz-önem duygusuna sahip olmak
- Yalan söyler
- Manipüle eder
- Başkalarına zarar verir
- Bir hak duygusuna sahip olmak ve sürekli, aşırı hayranlık duymak
-Bunu garanti eden başarılar olmasa bile üstün olarak tanınmayı beklemek
- Başarıları ve yetenekleri abartın
- Başarı, güç, parlaklık, güzellik veya mükemmel eş hakkında fantezilerle meşgul olun
- Üstün olduklarına ve yalnızca eşit derecede özel insanlarla ilişki kurabileceklerine inanın
- Konuşmaları tekeline alın ve aşağı olarak algıladıkları insanları küçümseyin veya aşağılayın
- Özel iyilikler ve beklentilerine sorgusuz sualsiz uyum bekleyin
- İstediklerini elde etmek için başkalarından yararlanın
- Başkalarının ihtiyaçlarını ve duygularını tanımada yetersizlik veya isteksizliğe sahip olmak
- Başkalarını kıskanın ve başkalarının onları kıskandığına inanın
- Kendini beğenmiş, kendini beğenmiş ve kendini beğenmiş biri olarak görünerek kibirli veya kibirli bir şekilde davranmak
- Her şeyin en iyisine sahip olmakta ısrar edin - örneğin, en iyi araba veya ofis
Aynı zamanda, narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, eleştiri olarak algıladıkları her şeyi ele almakta zorlanırlar ve şunları yapabilirler:
- Özel muamele görmediklerinde sabırsız veya öfkeli olun
- Önemli kişilerarası problemlere sahip olmak ve kolayca hafife alınmış hissetmek
- Öfke veya küçümseme ile tepki verin ve diğer kişiyi, kendilerini üstün göstermek için küçümsemeye çalışın
- Duyguları ve davranışları düzenlemekte zorluk çekme
- Stresle başa çıkma ve değişime uyum sağlama konusunda büyük sorunlar yaşayın
- Mükemmellikten uzak kaldıkları için depresif ve karamsar hissedin
- Güvensizlik, utanç, kırılganlık ve aşağılanma gibi gizli duygulara sahip olmak
Narsisistik davranışın altına düşebileceği iki farklı narsisizm türü vardır. İki türün ortak özellikleri olabilir ancak farklı çocukluk deneyimlerinden gelebilir. Bu iki tip aynı zamanda insanların ilişkilerde nasıl davranacaklarını da belirler.
Washington Üniversitesinde yürütülen bir araştırmaya göre narsisizm, organizasyonların içerisinde bilgi bariyerlerine sebep olabiliyor.
Kendilerini daha üstün ve daha zeki gören bu narsist bireyler, kendileriyle ilgili edindikleri bu varsayımlarını pekiştirmek ve üst yönetimden takdir görmek için tüm fırsatları değerlendirmeleriyle biliniyor.
İş dünyasının normal seyri doğrultusunda şirket içindeki farklı birimlerin kendi aralarında bilgi ve deneyim paylaşması, performansı artırıp rekabet avantajı sağlarken, narsist çalışanlar üstünlük düşünceleri sebebiyle bu bilgi aktarımının önüne taş koyuyor.
Bu durum, dahili bilginin değerinin olduğundan fazla ve harici bilginin değerinin de olduğundan düşük görülmesine yol açıyor.
Şirketler kurum içi olaylara sonuna kadar dikkat kesilirken müşteri ve tedarikçilerden gelen geribildirimlere daha düşük farkındalık geliştirebiliyorlar.
Washington Üniversitesi Foster İşletme Fakültesinde işletme yardımcı profesörü olan eş yazar Abhinav Gupta şöyle aktarıyor:
“Pek çok büyük şirket, çoklu iş firması şeklinde tarif edilen yapıya sahip; yani ebeveyn bir şirket ve bunun alt birimleri olan bir organizasyon şekli. Bu şirketlerin var olmasının finansal mantığı, bir birimdeki bilgi ve becerilerin başka bir birimde kullanılabiliyor olması.”
Fakat Grupta, birimlerin birbirleriyle istendiği kadar randımanlı çalışmadığını söylüyor ve yöneticilerdeki belli kişilik özelliklerin (özellikle de narsisizm) bilgi akışına sekte vurduğunu ortaya seriyor.
Bu nedenle yönetici olarak atanan kişileri de denetleyen sistemler kurulmalı, bilgi akışının sadece o yöneticiden ibaret olmasına asla izin vermemeliyiz.
Eğer sizde iş veya özel yaşamınızda iletişim, uyum ve performansınızı etkileyen narsist, psikopat, sosyopat veya art niyetli kişilerin manipülasyonlarına karşı profesyonel baş etme yollarını öğrenmek istiyorsanız, sosyal medya veya whatsapp 0544 7243650 gibi iletişim hatlarından bana ulaşabilirsiniz.
Sonuç olarak, mantıksız, narsist, psikopat, sosyopat ve art niyetli gibi zor insanlarla geçinebilmek gerçekten de iletişim sanatı icra etmektir. Bu profesyonel becerileri kullanarak, daha az keder, daha fazla güven, daha iyi ilişkiler ve yüksek iletişim cesaretine sahip olabilirsiniz. Başarıya giden yolda kendinizin liderisiniz!
